CHỨNG KHÓ TIÊU CHỨC NĂNG
Chứng khó tiêu chức năng (Functional dyspepsia) là một tình trạng bệnh lý đặc trưng bởi một hoặc các triệu chứng: đầy bụng sau ăn, ăn nhanh no, đau thượng vị, ợ hơi; và không phát hiện bất thường trong các xét nghiệm thăm dò cận lâm sàng thường quy.
Chứng khó tiêu chức năng được chia làm 2 thể bệnh tuỳ thuộc vào triệu chứng lâm sàng nổi trội:
Thể đầy bụng sau ăn (postpandial distress syndrome – PDS).
Thể đau thượng vị (Epigastric pain syndrome – EPS).
Chẩn đoán
Chẩn đoán xác định:
Theo tiêu chuẩn ROME IV (2016)
Các dấu hiệu báo động:
- Xuất huyết tiêu hoá.
- Nuốt khó.
- Sụt cân bất thường.
- Nôn kéo dài.
- Thiếu máu thiếu sắt.
- Khối vùng thượng vị.
- BN >50 tuổi có chứng khó tiêu không đáp ứng điều trị.
Chỉ định nội soi dạ dày với chứng khó tiêu chức năng:
- Có các dấu hiệu báo động.
- BN >45 tuổi có chứng khó tiêu mới xuất hiện.
- Test urease tìm H.Pylori nếu không có các test không xâm nhập tìm H.Pylori (test thở)
- Test H.Pylori âm tính và thất bại với điều trị PPI.
H.Pylori và chứng khó tiêu chức năng:
Nhiễm H.Pylori được coi là bệnh nhiễm trùng vì vậy chứng khó tiêu do H.Pylori không còn được xem là chứng khó tiêu chức năng.
Ưu tiên điều trị diệt H.Pylori ở BN có chứng khó tiêu nhiễm H.Pylori, nếu triệu chứng không cải thiện sau diệt H.Pylori thành công, tiếp tục điều trị tiêu chuẩn chứng khó tiêu chức năng.
Tiêu chuẩn chẩn đoán chứng khó tiêu chức năng (ROME IV-2016)
Chứng khó tiêu chức năng:
Có 1 hoặc hơn các triệu chứng sau:
Khó chịu do đầy bụng sau ăn.
Khó chịu do ăn nhanh no.
Khó chịu do đau thượng vị.
Khó chịu do ợ hơi.
Và: không có bệnh lý thực thể giải thích các triệu chứng trên
Các triệu chứng kéo dài 3 tháng gần nhất và xuất hiện ít nhất 6 tháng trước thời điểm chẩn đoán.
Thể đầy bụng sau ăn (PDS):
Có 1 hoặc 2 triệu chứng xuất hiện ít nhất 3 ngày/tuần
Khó chịu do đầy bụng sau ăn (ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày)
Khó chịu do ăn nhanh no (không ăn hết khối lượng bình thường vẫn ăn).
Không có bằng chứng về các bệnh lý thực tổn, hoặc rối loạn chuyển hoá giải thích được các triệu chứng trên (phát hiện bằng các thăm khám thường quy, bao gồm cả nội soi)
Các triệu chứng kéo dài 3 tháng gần nhất và xuất hiện ít nhất 6 tháng trước thời điểm chẩn đoán.
Lưu ý:
Đau bụng sau ăn no, ợ hơi, chướng bụng, buồn nôn có thể xuất hiện.
Có nôn cần tìm nguyên nhân khác.
Nóng rát sau xương ức (heartburn) không phải là triệu chứng chứng khó triêu, nhưng thường đi kèm với PDS.
Các triệu chứng nếu giảm khi đại tiện hoặc trung tiện thường không phải do chứng khó tiêu chức năng.
Một số bệnh lý tiêu hoá khác có thể xuất hiện cùng PDS như GERD, IBS.
Thể đau thượng vị (EPS):
Có từ một triệu chứng xuất hiện ít nhất 1 lần/tuần:
Khó chịu do đau thượng vị (ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày). Và/hoặc
Khó chịu do ợ hơi (ảnh hưởng đến hoạt động hàng ngày).
Không có bằng chứng về các bệnh lý thực tổn, hoặc rối loạn chuyển hoá giải thích được các triệu chứng trên (phát hiện bằng các thăm khám thường quy, bao gồm cả nội soi)
Các triệu chứng kéo dài 3 tháng gần nhất và xuất hiện ít nhất 6 tháng trước thời điểm chẩn đoán.
Lưu ý:
Đau có thể tăng hoặc giảm sau ăn, hoặc có thể xuất hiện khi đói.
Chướng bụng , đầy hơi sau ăn, buồn nôn có thể xuất hiện cùng lúc.
Nôn kéo dài cần tìm nguyên nhân khác.
Nóng rát sau xương ức (heartburn) không phải là triệu chứng chứng khó tiêu, nhưng thường đi kèm.
Triệu chứng đau cần không đạt đủ tiêu chuẩn đau do nguyên nhân đường mật.
Các triệu chứng nếu giảm khi đại tiện hoặc trung tiện thường không phải do chứng khó tiêu chức năng.
Chẩn đoán phân biệt
– Chậm tiêu cơ năng thứ phát gặp trong các bệnh toàn thân như nhiễm độc, dị ứng, nội tiết, tim mạch… hoặc các bệnh lý của các cơ quan trong ổ bụng như bệnh mật tụy, bệnh lý sinh dục…
– Chậm tiêu do các bệnh thực thể ở dạ dày như viêm dạ dày mạn tính, loét dạ dày tá tràng, ung thư dạ dày.
Điều trị
– Điều chỉnh chế độ ăn uống: tránh dùng các chất kích thích như rượu, café, chè, thuốc lá, hạn chế chất béo trong khẩu phần ăn, hạn chế sử dụng thuốc chống viêm giảm đau không steroid, …
– Diệt trừ vi khuẩn Helicobacter Pylori nếu Hp (+)
– Dùng thuốc để điều trị triệu chứng như:
+ Thuốc ức chế bơm Proton (PPI) trong thể (EPS) điều trị 2 - 4 tuần một liệu trình.
+ Thuốc tác động nhu động ống tiêu hóa, điều hòa hệ tiêu hóa. Thể PDS: Ưu tiên prokinetic
Một số lưu ý khi dùng prokinetic:
Domperidone chỉ sử dụng liều thấp (<30mg/ngày, <7ngày) do tác dụng phụ trên tim mạch.
Mosapride có hiệu quả với FD, có thể có tương tác thuốc với PPI.
Itopride có hiệu quả với FD, ít tác dụng phụ, thời gian sử dụng từ 4-8 tuần.
Acotinamide là thuốc mới, có hiệu quả cải thiện triệu chứng khó tiêu, nhưng dữ liệu nghiên cứu còn ít.
+ Thuốc chống trầm cảm
– Liệu pháp tâm lý: Tư vấn giảm căng thẳng lo lắng.
Phòng khám nội soi uy tín nhất Quảng Ninh
Phòng khám Nội soi uy tín nhất tỉnh Quảng Ninh (Báo alltop bình chọn)
Phòng khám Nội soi tiêu hóa Bãi cháy, là phòng khám tiêu hóa ngoài giờ của Bác sĩ Chuyên khoa I Nguyễn Quảng Đại,là Chủ tịch Hội Tiêu hóa tỉnh Quảng Ninh, Trưởng khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện Bãi cháy, với gần 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nội soi chẩn đoán, can thiệp, điều trị các bệnh lý tiêu hóa. Phòng khám được trang bị các phương tiện máy móc hiện đại, đặc biệt hệ thống nội soi Olympus với chức năng nội soi phóng đại (ME) và nội soi giái tần hẹp NBI giúp tăng cường khả năng tầm soát phát hiện ung thư sớm.
TTại phòng khám Nội soi Bãi cháy, Bác sĩ Đại, cùng các y bác sĩ có chuyên môn cao được lựa chọn từ Khoa Nội Tiêu hoá của Bệnh viện Bãi Cháy, sẽ thăm khám, tư vấn và điều trị tất cả những vấn đề liên quan đến tiêu hoá của bạn: Nội soi dạ dày, nội soi đại tràng, cắt polyp, sinh thiết làm giải phẫu bệnh, test HP, tầm soát ung thư, điều trị loét dạ dày, viêm dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản (GERD), điều trị bệnh trĩ bằng thắt vòng cao su, viêm đại tràng, hội chứng ruột kích thích (IBS)...
· Địa chỉ Phòng khám: Số 856 đường Hạ Long, Cái Dăm, Hạ Long, Quảng Ninh
· Điện thoại: 0362 598 699
· Hotline: 0869 242 599
· Thời gian làm việc: Thứ 2 - 6: 13h - 20h; Thứ 7, CN: Cả ngày
Hướng dẫn chi tiết chuẩn bị thuốc xổ làm sạch đại tràng trước nội soi
Hotline: 0362 598 699
