Polyp đại trực tràng nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ có nguy cơ biến thành ung thư đại tràng, gây nguy hiểm đến sức khỏe cũng như tính mạng của người bệnh. Trên 80% ung thư đại trực tràng là do polyp tuyến biến đổi loạn sản các cấp độ khác nhau và cuối cùng là ung thư đại trực tràng. Một polyp từ lúc hình thành đến khi biến chứng thành ung thư, quá trình này kéo dài khoảng hơn 10 năm. Vì vậy nội soi sàng lọc cắt polyp là phương pháp hiệu quả phòng tránh ung thư đại trực tràng.
Polyp đại tràng là gì
Polyp đại tràng là khối nhỏ các tế bào hình thành bất thường trên bề mặt, trong lòng đại trực tràng. Thông thường, các polyp đại tràng đều là những khối u lành tính. Nhưng nếu không kịp thời can thiệp và điều trị, chúng có thể gây ra nhiều biến chứng như chảy máu tiêu hóa, tắc ruột hoặc thậm chí dẫn đến ung thư.
Nguyên nhân gây ra bệnh polyp đại tràng
Bệnh có thể xảy ra ở bất cứ độ tuổi nào nếu người bệnh có lối sống và sinh hoạt không hợp lý. Bên cạnh đó, độ tuổi và gen di truyền từ đời trước cũng là một yếu tố nguy cơ gây bệnh.
Polyp đại tràng là bệnh thường gặp liên quan đến đường tiêu hóa.
Chế độ sinh hoạt
– Chế độ ăn uống không hợp lý, dùng quá nhiều dầu mỡ, ăn các loại thực phẩm không hợp vệ sinh, thường xuyên hút thuốc lá, sử dụng rượu bia.
– Những người thừa cân, béo phì, có cân nặng tăng đột biến trong thời gian ngắn.
– Chế độ sinh hoạt ít vận động, nằm hoặc ngồi nhiều.
– Thường xuyên thức khuya, luôn trong tình trạng căng thẳng, mệt mỏi
Tuổi tác
Theo số liệu thống kê, có khoảng 90% các trường hợp mắc polyp đại tràng ở độ tuổi 50 và rất ít trường hợp mắc bệnh ở độ tuổi trước 40. Nhưng ngày nay xu hướng ung thư đại trực tràng ngày càng trẻ hóa, vì vậy khuyến cáo mọi người nên nội soi tầm soát ung thư đại trực tràng từ năm 45 tuổi.
Tiền sử gia đình
Những bệnh nhân có cha, mẹ, anh, chị, em mắc polyp đại tràng thì cũng có khả năng bị mắc bệnh. Yếu tố này càng tăng cao nếu như nhiều thành viên trong gia đình cùng mắc polyp đại tràng,
Các loại polyp đại tràng thường gặp
Polyp được phân làm 2 loại chính là polyp tăng sản và polyp tuyến.
Polyp tăng sản
Polyps tăng sản thường có kích thước nhỏ, hay gặp ở đoạn cuối đại tràng (trực tràng và đại tràng sigmoid) rất ít khi trở thành ác tính. Rất khó phân biệt polyp tăng sản với polyp tuyến nếu chỉ dựa trên hình ảnh thấy được qua nội soi, điều nay có nghĩa là các polyps tăng sản cũng thường được cắt bỏ và gửi đi làm tế bào học như các polyps tuyến.
Polyp tuyến
Khoảng 2/3 trong số các polyp là polyp tuyến và 90% polyp tuyến có kích thước <1,5 cm. Nguy cơ mắc ung thư đại tràng sẽ phụ thuộc vào kích thước của polyp (> 2 cm) và thành phần nhung mao. Có một điều cần lưu ý là gần như tất cả các polyp ác tính là polyp tuyến.
Polyp tuyến được chia làm 3 loại:
- Tuyến ống (tubular): Có thể gặp ở bất kỳ đoạn nào trên đại tràng và có cuống.
- Tuyến nhung mao (vilous): Chủ yếu ở trực tràng và không có cuống, có nguy cơ ác tính cao nhất.
- Tuyến ống – nhung mao (tubulovilous)
Ngoài ra còn có các loại
Polyp răng cưa
Nguy cơ polyp răng cưa trở thành ung thư tùy thuộc vào kích thước và vị trí của nó ở đại tràng.
Nếu là polyp răng cưa lớn, thường là phẳng (không cuống), khó phát hiện và nằm ở đoạn đầu của đại tràng sẽ có nguy cơ trở thành ung thư.
Polyp viêm
Dạng polyp này có thể xuất hiện sau khi bệnh nhân bị viêm loét đại tràng, bệnh Crohn. Mặc dù bản thân polyp không phải là một mối đe dọa đáng kể nhưng nếu bệnh nhân từng bị mắc 2 bệnh nêu trên thì sẽ làm tăng nguy cơ bị ung thư đại tràng.
Polyp di truyền
Polyp di truyền thường xuất hiện ở những bệnh nhân có người thân trong gia đình có tiền sử bị polyp đại tràng. Những bệnh nhân này thường có biểu hiện bệnh lý kèm theo ở cơ quan khác, bộ phận khác trong cơ thể. Bên cạnh đó, nếu bệnh nhân có gen đột biến di truyền, nguy cơ mắc ung thư sẽ càng tăng cao hơn.
Một số bệnh polyp di truyền:
Hội chứng đa polyp có tính chất gia đình (Familial adenomatous polyposis)
Hội chứng Peutz- Jegher
Hội chứng polyp tuổi thiếu niên (Juvenil polyp)
Khi nào nên tiến hành cắt polyp đại tràng
Polyp đại tràng thường không có biểu hiện, triệu chứng rõ rệt. Bệnh nhân nên kiểm tra đại tràng định kỳ để phát hiện và loại bỏ polyp. Trong quá trình nội soi đại tràng, nếu bác sĩ phát hiện các polyp, đặc biệt là những polyp có kích thước lớn, có thể gây cho bệnh nhân một số triệu chứng như đau bụng, ỉa máu, táo bón kéo dài, ỉa lỏng, thậm chí một số polyp lớn có thể gây tắc ruột. Bác sĩ sẽ chỉ định cắt polyp qua nội soi, tránh nguy cơ chúng phát triển thành ung thư.
Quy trình cắt polyp đại tràng
Bác sĩ sẽ đưa ống nội soi mềm, đầu có gắn camera vào bên trong đại tràng để quan sát những vị trí tổn thương, các polyp. Bác sĩ sẽ đưa dụng cụ cắt polyp qua kênh can thiệp của máy nội soi tiếp cận và cắt polyp.
Quy trình thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện một số xét nghiệm như điện tim, đông cầm máu. Dùng thuốc làm sạch đại tràng trước khi tiến hành nội soi.
Bước 2: Tiến hành kiểm tra lại người bệnh, thực hiện gây mê để chuẩn bị thủ thuật.
Bước 3: Dùng ống nội soi để xác định vị trí tổn thương và vị trí các polyp đại tràng.
Bước 4: Sử dụng dụng cụ can thiệp như thòng lọng (snare) kìm sinh thiết (biopsy) để loại bỏ polyp đại tràng bằng cách cắt lạnh (không dùng điện) hoặc cắt bằng máy cắt đốt.
Nếu kích thước polyp lớn, bác sĩ sẽ có thể tiến hành cắt bằng các phương pháp đặc biệt như cắt tách dưới niêm mạc (ESD) hoặc cắt niêm mạc (EMR)
Bước 5: Sau khi thực hiện thủ thuật cắt polyp xong, bệnh phẩm sẽ được gửi đi làm giải phẫu bệnh.
HÌNH ẢNH NỘI SOI CẮT POLYP
Cắt polyp bằng snare lạnh
Cắt lạnh bằng kìm sinh thiết
Cắt polyp bằng phương pháp EMR từng phần
Cắt polyp bằng phương pháp ESD
Cắt polyp có kẹp clip
Cắt polyp có thắt loop
Cắt polyp có đau không
Thủ thuật cắt polyp qua nội soi là một thủ thuật đơn giản, an toàn, tỷ lệ tai biến sau cắt polyp là rất thấp. Bệnh nhân được tiêm thuốc gây mê trước khi làm thủ thuật nên không có cảm giác đau đớn trong quá trình thực hiện.
Phòng khám nội soi uy tín nhất Quảng Ninh (Báo Alltop bình chọn)
Phòng khám Nội soi tiêu hóa Bãi cháy, là phòng khám tiêu hóa ngoài giờ của Bác sĩ Chuyên khoa I Nguyễn Quảng Đại, là Chủ tịch Hội Tiêu hóa tỉnh Quảng Ninh, Trưởng khoa Nội tiêu hóa Bệnh viện Bãi cháy, với gần 20 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực nội soi chẩn đoán, can thiệp, điều trị các bệnh lý tiêu hóa. Phòng khám được trang bị các phương tiện máy móc hiện đại, đặc biệt hệ thống nội soi Olympus với chức năng phóng đại và nhuộm màu NBI giúp tăng cường khả năng phát hiện ung thư sớm.
Tại phòng khám Nội soi Bãi cháy, Bác sĩ Đại, cùng các y bác sĩ có chuyên môn cao được lựa chọn từ Khoa Nội Tiêu hoá của Bệnh viện Bãi Cháy, sẽ thăm khám, tư vấn và điều trị tất cả những vấn đề liên quan đến tiêu hoá của bạn: Nội soi dạ dày, nội soi đại tràng, cắt polyp, sinh thiết làm giải phẫu bệnh, test HP, tầm soát ung thư, điều trị loét dạ dày, viêm dạ dày, trào ngược dạ dày thực quản (GERD), điều trị bệnh trĩ bằng thắt vòng cao su, viêm đại tràng, hội chứng ruột kích thích (IBS)...
· Địa chỉ Phòng khám: Số 856 đường Hạ Long, Cái Dăm, Hạ Long, Quảng Ninh
· Điện thoại: 0362 598 699
· Hotline: 0869 242 599
· Thời gian làm việc: Thứ 2 - 6: 13h - 20h; Thứ 7, CN: Cả ngày
Hướng dẫn chi tiết chuẩn bị thuốc xổ làm sạch đại tràng trước nội soi
Hotline: 0362 598 699
